Depresja należy do najpoważniejszych zaburzeń psychicznych. Najpoważniejszych, ponieważ zagraża nie tylko zdrowiu, ale i życiu człowieka. Wszyscy funkcjonujemy w trzech sferach: emocjonalnej, behawioralnej i poznawczej. Sfera emocjonalna obejmuje przeżywane przez nas uczucia i nastroje. Sfera behawioralna to nasze zachowania. Sfera poznawcza to wiedza o samym sobie, innych ludziach i otaczającym świecie.

Nastrój każdego z nas może być wyrównany, podwyższony lub obniżony. Wyrównany jest wtedy, gdy nie odczuwamy silnych emocji pozytywnych i negatywnych. Nastrój wyrównany, nie znaczy obojętny.

To równowaga psychiczna o pozytywnym zabarwieniu. Nastrój podwyższony to ten, jakiego doświadczamy w chwilach podniecenia, radości, oczekiwania lub ekscytacji. Nastrój obniżony to ten, który objawia się smutkiem, przygnębieniem, brakiem energii do działania i rozdrażnieniem.

Podstawowym i wiodącym objawem depresji jest przewaga obniżonego nastroju, niezależnie od okoliczności i wysiłków podejmowanych przez daną osobę. Depresja objawia się głębokim smutkiem, przygnębieniem, poczuciem beznadziejności i brakiem satysfakcji związanej z tym, co robi się na co dzień. Wpływ depresji na sferę poznawczą objawia się negatywnym obrazem rzeczywistości, a przede wszystkim samego siebie. Chorzy na depresję, dostrzegają różnicę w samopoczuciu i funkcjonowaniu swoim i innych ludzi. Potępiają się za to, że nie potrafią jak inni wziąć się w garść, pokonać swoich słabości i… żyć normalnie.

W zależności od nasilenia choroby, występują trudności z wykonywaniem różnych czynności. Nie chodzi o to, że nie da się ich wykonać, ale o to, że brak jest motywacji do robienia czegokolwiek. Chorzy na depresję, niejednokrotnie muszą zmuszać się do rzeczy, które innym przychodzą bez trudu, do działań, które inni podejmują bez zastanowienia. Depresja może doprowadzić do tego, że wstawanie z łóżka, mycie, ubieranie się, przyjmowanie pokarmów, dbanie o swój wygląd, wychodzenie z domu, praca i kontakty z ludźmi mogą być wyzwaniem ponad siły, przykrym i bolesnym przymusem.

Depresja jest chorobą, która może zacząć się u każdego i na każdym etapie życia. Gorsze nastroje, które mijają tak samo łatwo jak przychodzą, nie są jeszcze powodem do niepokoju. Problem zaczyna się wtedy, gdy złe samopoczucie nie mija przez dłuższy czas. Niektórzy specjaliści zalecają udanie się po pomoc, gdy przygnębienie, smutek, rozdrażnienie i niechęć do wszystkiego, co przedtem cieszyło i dawało satysfakcję, nie mijają przez dwa tygodnie. Pierwsze kroki trzeba wówczas skierować do lekarza pierwszego kontaktu, psychologa lub psychiatry. Depresja nasila się z czasem i samodzielne uporanie się z nią jest niemożliwe. Nie da się żyć z napadami płaczu, atakami smutku, bezsennością, brakiem apetytu, poczuciem beznadziejności i nie dającą się pokonać niechęcią do wszelkiej aktywności.

Leczenie depresji przebiega dwutorowo. Chorzy otrzymują leki, które wpływają na procesy neurochemiczne w mózgu, a tym samym stabilizują nastrój na tyle, że jest on do zniesienia. Gdy samopoczucie ulegnie poprawie i nie występuje już zagrożenie życia, rozpoczyna się proces terapii psychologicznej. Na kondycję osoby z depresją ogromny wpływ ma wsparcie rodziny i całego środowiska, w którym żyje.